Laat je verhalen lezen voordat je publiceert

OSMC-gastblog door Cees van Dijk

Spannend avontuur beleefd? Mooie reis gemaakt? Schrijf het op! Maar laat je geschriften lezen voordat je ze publiceert.

Tot begin vorig jaar was ik als hoofdredacteur verantwoordelijk voor verschillende ‘special interest’ titels, zoals het jargon luidt. Voor de minder ingewijden: dat zijn tijdschriften die zich richten op een specifiek onderwerp. In mijn geval was dat de watersport. Elke maand publiceerden we bijvoorbeeld prachtige verhalen van auteurs die op de meest exotische plekken van onze aarde zeilden. Of van technische hobbyisten die de lezers adviseerden over het onderhoud van de boot.

Binnen de grote uitgeverij, in de goede jaren verschenen er elke maand ruim tachtig verschillende titels, namen we met onze kring van schrijvers een bijzondere positie in. Herhaaldelijk moest ik collega’s uitleggen dat wij behalve onze vaste krachten en een netwerk van losse krachten ook werkten met amateur freelancers, zoals ik ze noemde. Mensen die bijzondere avonturen beleefden of over specifieke kennis beschikten om er een interessant of spannend artikel over te schrijven.

Werk met professionals

Vooral het gegeven dat onze redacteuren veel tijd kwijt waren met het bewerken van de artikelen riep vragen op. Regelmatige kreeg ik vanuit mijn naaste omgeving het advies uitsluitend met professionals te werken. Dat zou een hoop tijd en energie schelen en aanmerkelijk goedkoper zijn, aldus mijn vakgenoten.

Daar hadden ze natuurlijk gelijk in, maar ik kon moeilijk een redacteur naar, laten we zeggen, Frans Polynesië sturen om een reportage te maken. Toch wilden we een aantrekkelijk blad maken met indrukwekkende droomverhalen en deskundige adviezen. Daarom koesterden we onze vrijwilligers.

Een goede redacteur is goud waard voor je tekst

Sommigen hadden het schrijven aardig onder de knie; bij anderen moesten we flink ingrijpen om de teksten om te bouwen tot een lezenswaardig tijdschriftenartikel. Om enthousiaste schrijvers een beetje op weg te helpen, stuurden we hen een uitgebreid document met tips en adviezen. Daarin stond bijvoorbeeld iets over de indeling van een artikel, het gebruik van koppen, tussenkoppen en alinea’s, het creëren van een spanningsboog en het opstellen van fotobijschriften.

Schrijfworkshops

Wanneer een enthousiaste zeiler mij om raad vroeg, adviseerde ik steevast: emotie in de lopende tekst, wat je op een foto kunt zien, hoef je niet op te schrijven, feiten en cijfers in een kader. Oh ja, en doe er een kaartje of een tekening bij. Dat maakt het voor de lezer gemakkelijker.

Ook organiseerden we schrijfworkshops. Bijvoorbeeld voor watersporters die een mooie reis wilden maken en daarover wilden schrijven. Die bijeenkomsten vielen bijzonder in de smaak, moet ik zeggen. Overigens liet ik geen gelegenheid voorbijgaan om mensen te stimuleren hun belevenissen op schrift te stellen. Je ervaringen beschrijven zorgt immers voor een nog intensere beleving van je avontuur.

Boek een schrijfvakantie

Heb je plannen voor een avontuurlijke reis, beschik je over bijzondere kennis, heb je een indrukwekkend voorval beleefd? Schrijf het op. En twijfel vooral niet over je eigen schrijfkwaliteiten. Er zijn altijd vakmensen die je willen helpen; je kunt een cursus of workshop volgen of een schrijfvakantie boeken.

Gewoon beginnen en volhouden. Dat deed Joke Noppers ook. Zij begon met een blog, publiceerde actief op Facebook en viel op bij de redactie van een tijdschrift. Nu publiceert zij daar – tegen betaling – regelmatig artikelen. Vind je schrijven leuk? Doe het dan! Maar laat je teksten wel even door een goede proeflezer lezen voordat je ze publiceert.

Cees van Dijk was onder andere als voorlichter bij de overheid werkzaam, hij had een eigen mediabureau en hij werkte als hoofdredacteur bij een grote uitgeverij. Nu houdt hij zich vooral bezig met de productie van tekst en beeld (www.nomasmedia.nl). Ook organiseert hij schrijfvakanties in Portugal (www.schrijveninportugal.nl). Je kunt Cees volgen via Twitter: https://twitter.com/Cees_van_Dijk

• Heb je ervaring met proeflezers? Wat heeft dat je opgeleverd?
• Waar heb jij je proeflezer gevonden?
• Wist je dat er een Facebookgroep bestaat, waar je proeflezers kunt uitnodigen om je tekst te lezen? Vind jij dat een goed idee?

Deel je ervaringen hieronder en praat mee!