15 zaken om op te letten als je een inspirerend verhaal over je leven wilt schrijven
Door Marjon Cosijn
Een inspirerend verhaal over je leven schrijven. Hoe doe je dat? Waar moet zo’n verhaal aan voldoen?
Bij goed verhaal realiseert de lezer zich niet meer dat het gaat om een verzonnen situatie: alles wat hij leest, neemt hij voor waar aan. Het hele verhaal speelt zich tot in detail voor zijn geestesoog af.
Om jouw lezer een dergelijke leeservaring te geven, moet alles in jouw verhaal kloppen. Immers, diezelfde lezer kan zó het verhaal weer uit tuimelen. Bovendien concurreer je als schrijver met alle afleiding in de tastbare wereld van jouw lezer. Dus je moet hem bij wijze van spreken bij de kraag grijpen en niet meer loslaten.
Waar moet je aan denken?
En hoe pak je het aan als een inspirerend verhaal over je leven wilt schrijven? Gebeurtenissen uit je eigen leven in je verhaal of roman wilt verweven?
In deze blog zet ik vijftien belangrijke aandachtpunten voor je op een rijtje.
1. Schrijf jij intuïtief of volgens een schrijfplan?
Beide manieren zijn goed. Je kunt al schrijvend je verhaal ontdekken of je kunt een strak schrijfplan maken. Of je kiest een tussenvorm: een flexibel schrijfplan. Wat het beste werkt voor jou, hangt af van jouw persoonlijkheid.
Je opdracht is dus: vind uit wat werkt voor jou.
2. Kies je onderwerp
Een verhaal schrijven kost tijd, veel tijd. Kies een onderwerp dat jou boeit. Dat helpt je om steeds terug te gaan naar je verhaal op momenten waarop het schrijven niet zo vlot gaat.
3. Ga op zoek naar de essentie van je verhaal
Dit is misschien nog belangrijker dan het onderwerp: waar gaat jouw verhaal écht over? Welke boodschap wil je overbrengen? Wat is de onderliggende gedachte? De essentie kan als thema terugkomen in je verhaal, maar dat hoeft niet.
4. Verzamel materiaal
Zorg dat je je documenteert. Schrijf je over iemand met een handicap? Lees en leef je in. Speelt je verhaal in de achttiende eeuw? Ken de wereld van je personage: weet wat hij eet, hoe hij zijn nieuws krijgt, hoe de kleding voelt die hij draagt.
5. Kies het perspectief
Het maakt heel veel uit of je het verhaal vertelt vanuit de schoolmeester, vanuit Jantje die spijbelt of vanuit zijn moeder. Ieder personage heeft zijn eigen perspectief. Als schrijver kies je de invalshoek die het meest interessante verhaal oplevert.
6. Bouw je verhaal goed op
Een verhaal heeft een begin, een midden en een einde. Dat klinkt als een open deur, maar dat is het niet. Zodra je de opbouw van een verhaal gaat herkennen, ben je in staat om de gebeurtenissen binnen je verhaal op de juiste plek zetten: daar waar het effect het grootst is.
7. Creëer boeiende personages
Personages horen te leven op de pagina. Zij vertellen het verhaal. Maak ze gelaagd. Zorg dat ze gelaagd zijn. Verdiep je in hun achtergrond en wéét wie jouw personage in het diepst van zijn wezen is. Die kennis klinkt door in je tekst.
8. Zorg voor spannende dialogen
Schrijftaal is geen spreektaal. En spreektaal is geen dialoog. Dialogen in een verhaal zijn zorgvuldig opgebouwd: ieder woord telt. Onder de dialoog klinkt de subtekst door: dát wat het personage écht bedoelt, maar niet zegt.
9. Kies de juiste achtergrond
De achtergrond van een verhaal mag niet inwisselbaar zijn. Dat betekent dat je het verhaal niet straffeloos kunt verplaatsen van bijvoorbeeld een camping naar middelbare school zonder dat je verhaal werkelijk verandert: de achtergrond moet een essentieel onderdeel uit maken van je verhaal.
10. Denk niet aan anderen als je schrijft
Zodra je toestaat dat anderen over je schouder meekijken, heb je kans op een writer’s block. Jouw verhaal is van jou, het is niet belangrijk wat tante Truus daarvan vindt. Geef jezelf alle ruimte om te schrijven. Voordat je je verhaal naar buiten brengt, kijk je of je eventueel iets wilt aanpassen.
11. Stop met twijfelen aan jezelf
Ben ik wel goed genoeg? Kan ik wel schrijven? Wie wil mijn verhaal lezen? Die gedachten blokkeren je creatieve proces. Schrijf, omdat je er blij van wordt. Schrijf, omdat jij het wilt. Schrijf, omdat je moet schrijven. Experimenteer en geef jezelf een schouderklopje omdat je dat durft!
12. Maak je verhaal interessant
Voorspelbaarheid is funest voor je verhaal. Zorg dat er informatie in je verhaal zit, die niet zo voor de hand ligt. Maak daarvoor gebruik van specifieke details uit de omgeving van je personage. Kies voor zaken die je zelf boeiend en interessant vindt. Dat geeft extra energie bij het schrijven.
13. Schrijf het verhaal dat je zelf wilt lezen
Je houdt van een bepaald soort verhaal. Een verhaal met specifieke ingrediënten. Met spanning. Met actie. Met emotie. Met bepaalde locaties. Reisverhalen of juist romantische verhalen. Schrijf het soort verhaal waar jij dol op bent. Goed kans dat dat genre je uitstekend ligt.
14. Schrijf een verhaal, geen klaagzang
Als je iets ingrijpends hebt meegemaakt -denk bijvoorbeeld aan verlies van je baan, je geliefde of je huis – dan is het verleidelijk om eindeloos pijnlijke details neer te schrijven. Doe dat niet: zorg dat het een verhaal wordt. Je weet wel: met een begin, een midden en een eind.
15. Maak je verhaal onherkenbaar
Als je gebeurtenissen uit je eigen leven gebruikt, wil dat niet zeggen dat iedere lezer recht heeft om alles van jou te weten. Je kunt een heleboel zaken onherkenbaar maken, terwijl het nog steeds jouw verhaal is. Bijvoorbeeld doordat je andere tijd of plaats kiest voor jouw verhaal.
Hopelijk helpt mijn lijstje jou
Ik hoop dat mijn lijstje jou helpt om te ontdekken welke keuzes en aandachtspunten er zijn. Nog één goede raad: vergeet alles als je gaat schrijven en controleer pas na afloop op bovenstaande punten.
Updated: 21 november 2021
Geef een reactie