Hoe jouw verhaal zichzelf schrijft
OSMC-blog door Marjon Cosijn
Geloof jij het als je een schrijver hoort zeggen: ‘mijn verhaal schreef zichzelf’? In deze blog help ik je graag even uit de droom. En ik doe je handreikingen die je helpen om het toch voor elkaar te krijgen dat schrijven haast vanzelf gaat.
Maar vergeet het beeld van schrijver die neerstrijkt achter zijn schrijftafel, zijn pen oppakt, zijn schrijfblok naar zich toetrekt en zomaar een prachtig verhaal uit zijn mouw schudt.
Je zou, als beginnende schrijver, de fout kunnen maken om te denken dat als dat bij jou zo niet werkt je geen talent zou hebben. Of dat je eerst allerlei geheimzinnige rituelen zou moeten ontwikkelen. Niets is minder waar!
Talent is maar een klein percentage van een geslaagd verhaal en niet iedere schrijver heeft behoefte aan rituelen. Schrijven kan haast vanzelf gaan, maar daar gaat dan wel wat voorbereiding aan vooraf.
Het is magie
Natuurlijk is en blijft schrijven deels magie. Ik ben dol op de ‘ingevingen’ die het verhaal een onverwachte wending geven. En op de oplossingen die een schrijver ‘ingefluisterd’ krijgt.
Maar naast die ongrijpbare zaken is schrijven gewoon een ambacht. Daarvoor heb je een werkplaats, een gereedschapskist en een tekening nodig.
Ik houd van de vergelijking met de timmerman. Ook hij bouwt iets wat er nog niet was. Precies zoals een schrijver dat doet. Het verschil is dat een timmerman met balken en spijkers werkt, waar een schrijver alleen maar woorden heeft.
Voorbereiding is het halve werk
Laten we de vergelijking nog even doortrekken: hoe gaat de timmerman te werk? Stel dat hij een huis bouwt.
Hij zal niet vertrekken zonder zijn waterpas, zijn bouwtekeningen, waterpas en cirkelzagen. In zijn werkbus liggen planken, palen en daksparren overzichtelijk geordend en zorgvuldig gezekerd. Doelgericht gaat hij naar de plek waar het huis moet komen. Hij weet precies wat er moet gebeuren. Hij hoeft nergens over te piekeren, hij kan gericht aan de slag. De timmerman zou kunnen zeggen: het huis bouwt zichzelf.
Jij hebt ook planken en palen nodig
Net als de timmerman heb jij ook ‘planken en palen’ nodig, die moeten op de bouwplaats liggen, voordat je kunt gaan bouwen. Maar voor jouw ‘planken en palen’ ga je niet naar de groothandel.
Jij gaat daarvoor de wereld in. Overal om je heen gebeurt van alles. Er is meer inspiratie dan je nodig hebt. Om gericht materiaal te verzamelen voor jouw verhaal moet je ervoor zorgen dat jouw antennes openstaan.
Als schrijver moet je al je zintuigen openzetten en letten op de wereld om je heen. Zo verzamel je palen en planken.
Zorg dat je ideeën in je werkbus belanden
Zoals de timmerman de palen en planken in zijn werkbus laadt, zo leg jij ook je ideeën vast. In een notitieboekje. Op losse blaadjes. Op de achterkant van een kassabon. Of in een chic Moleskine schrijfboekje als je je Ernest Hemingway wilt voelen.
Misschien krijg je je ideeën terwijl je wandelt. Stop dan je dictafoon in je jaszak of gebruik je smartphone om je ideeën vast te leggen.
Er bestaan een heleboel gratis apps om je aantekeningen digitaal te ordenen. Als je daarnaar op zoek bent, google dan eens op ‘aantekeningen software’. Er is vast iets dat bij je past.
Maak je al gebruik van een prettige tool? Dan zou het fijn zijn als je die hieronder wilt delen in het antwoordveld. Schrijf erbij waarom die tool zo goed werkt voor jou. Deze blogs zijn altijd bedoeld om elkaar te helpen!
De werktekening is cruciaal
De werktekening van de schrijver is zijn schrijfschema. Jouw losse notities zijn de eerste elementen van je werktekening! Door die te ordenen, kan de magie zich gaan voltrekken.
Een verhaal dat zichzelf schrijft; het kan, maar alleen als je helemaal voorbereid bent!
Nu ben ik benieuwd naar jouw aanpak
- Hoe bereid jij je voor op het schrijven van een verhaal of roman?
- Heb je vaste methodes om je materiaal te verzamelen of werkt het voor jou iedere keer anders?
- Maak je gebruik van gratis software waarmee je je aantekeningen ordent? Ik hoor het graag. Zet de URL in het antwoordveld: laten we elkaar inspireren!
Deel je tips of ervaringen nú in het antwoordveld hieronder. Laten we de wereld samen betere verhalen schenken!
Tot op heden gebruik ik de notitie app op mijn mobiele telefoon en heb bijna altijd een notitieboekje en papier en pen bij me. Ik weet dat Literature and Latte-Scrivener Writing Software voor o.a. Windows bestaat en dat je eenmalig betaalt. Heb het nog niet uitgeprobeerd.
Hoi Marjon! Wat een leuke blog heb je geschreven; ik gebruik zelf de ‘notitie app’ op m’n telefoon, dat werkt al erg goed om al m’n ideeën op te schrijven.
Marjon,
Ik vind het ook onzin dat een verhaal zichzelf zou schrijven. Komt eng op me over. Lijkt of iemand anders dan je pen overneemt. Griezelig! Toch lees je dat soms in boeken over schrijven van verhalen of romans. Nee, dan vind ik jouw tips veel nuchterder en haalbaarder.
Bij mij is het steeds weer anders. Soms doe ik research en soms niet, afhankelijk van waarover het verhaal gaat. Gaat het over bekende personen of periodes in de geschiedenis, dan doe ik dat wel. Gaat het over verwerkte autobiografische ervaringen, dan doe ik dat meestal niet – op een detail na. Meestal begin ik gewoon met een verhaal en later laat ik dat lezen door een aantal mensen en als ze tips geven gebruik ik die – als ze het verhaal verbeteren. Soms neem ik hun suggesties niet over en dat bespreek ik van tevoren. Het moet mijn verhaal blijven. Dan ga ik het weer bewerken en zo groeit het eindresultaat.
Ik ontdekte door deze cursus en wat ik op je blog lees ook al dat de verhalen die ik heb klaarliggen nog niet helemaal af zijn. Hartelijk dank voor alles wat je met ons deelt en voor de mensen die je uitnodigt om een blogpost te schrijven.
Ik ben erg benieuwd naar wat anderen hiervoor gebruiken. Toen ik begon te schrijven was er nauwelijks nog “digitaal”, ik heb ook geen idee wat je met zulke software kunt doen (voor het schrijven van fictie).
Gewoonlijk kopieer ik de informatie die ik nodig heb van internet en plak dat in het document waarin ik het verhaal schrijf, als het verhaal er al staat vaak gewoon tussen de tekst, waar die informatie hoort. Natuurlijk wel wissen als je het niet meer nodig hebt :-)
Maar ik haal ook nog heel veel informatie uit boeken. Dat digitaliseer ik niet. Gewoon onthouden.
Datzelfde geldt voor mij Jack. Ik wil graag leren over digitale mogelijkheden om aantekeningen op te slaan en eventueel te ordenen. Er komen vast nog wel tips binnen!
Ik doe het meeste op geheugen. Korte notities kunnen prima in de commentaarmogelijkheden van Word. Je kunt deze ook uitprinten.
Wat een leuk idee: ik gebruik die ‘commentaarmogelijkheden’ van Word tot nu toe alleen om feedback aan anderen te geven. Dank voor de tip!
Ik gebruik Notes. Dat is een gratis app met Amerikaans ogend kladpapier. Super makkelijk in gebruik, je kunt je notities namelijk een titel geven zodat je ze snel terug kunt vinden. Maar het fijnste aan een digitaal kladblok vind ik dat er geen papiertjes meer zwerven door het hele huis, mn jaszak en mijn wasmachine!
Vooral die wasmachine, Kim! Zó jammer als een supergoede inval letterlijk weggewassen wordt.
Zou je de URL hier neer willen zetten?