Altijd overzicht hebben op je manuscript met Scrivener
OSMC-gastblog over Scrivener door Monique Bronkhorst
Voor mijn debuutroman Lena verzamelde ik ongemerkt veel informatie. De map Lena op mijn laptop groeide langzaam vol met foto’s, samenvattingen van relevante boeken, screenshots van internetpagina’s en vooral heel veel versies van mijn roman in wording.
In totaal bijna veertienhonderd documenten. Probeer dat maar eens een beetje overzichtelijk te archiveren! Ik was dan ook geregeld iets kwijt. Voor mijn nieuwe boek besloot ik het professioneel aan te pakken en heb ik mezelf het softwareprogramma Scrivener cadeau gedaan.
Filosofie
Scrivener is speciaal ontworpen voor schrijvers. Je kunt er allerlei soorten schrijfwerk in kwijt: romans, scripts, verhalen of non-fictie. De filosofie achter deze schrijverstool is dat je je boek niet van voor naar achter hoeft te schrijven, maar bijvoorbeeld begint met het slot, daarna de openingsscènes schrijft en daarna pas de scènes daartussen invult. De scènes kun je groeperen in hoofdstukken en je kunt er eindeloos mee blijven schuiven, stukken tussenvoegen, passages schrappen en weer terughalen.
Features
Ik heb nog lang niet alle mogelijkheden van Scrivener ontdekt, maar een aantal handige features wil ik alvast met je delen:
- Snapshots: van elke scène kun je een snapshot maken. Deze momentopname registreert Scrivener (met datum) en kun je later weer terughalen. Scrivener kan je snapshot vergelijken met een later snapshot. De (gemarkeerde) verschillen zie je in een apart venster.
- Search: als je in het zoekscherm een naam, trefwoord of een hele zin typt, laat Scrivener in een oogwenk alle scènes zien waarin deze tekst genoemd wordt. Erg fijn als je bijvoorbeeld besluit dat je een personage toch een ander beroep wilt geven.
- Onderzoek: een apart gedeelte in Scrivener is gereserveerd voor onderzoeksresultaten. Je kunt er eindeloos veel tekst, beeld, links en zelfs filmpjes in kwijt. Ook hier kun je weer ongelimiteerd met documenten schuiven, hernoemen, groeperen, enzovoort.
- Karakterkaarten: het romanformat van Scrivener bevat standaard karakterkaarten. Elk personage kun je een eigen kaart geven waarop je de specifieke eigenschappen en geschiedenis van dat personage bijhoudt.
- Omzetten naar eBook: vanuit Scrivener kun je het complete manuscript omzetten naar een eBook in .epub of .mobi-format. Ik heb het nog niet geprobeerd en het lijkt niet erg eenvoudig, maar de handleiding geeft een uitgebreide beschrijving van de beste manier om dit te doen.
Aandachtspunten
Natuurlijk zijn er ook minpuntjes:
- Om het programma optimaal te kunnen gebruiken, moet je er echt even voor gaan zitten. De handleiding biedt uitkomst, maar is erg Amerikaans van opzet.
- Scrivener is ontworpen voor Macintoshgebruikers. Er is een Windowsversie, maar die mist een aantal features.
- Je kunt alle teksten eenvoudig exporteren naar Word of Pages, maar als je bijvoorbeeld wijzigingen terugkrijgt van een redacteur is het lastig deze weer in Scrivener te krijgen. De snapshotsfeature helpt, maar het blijft anders dan bijvoorbeeld in Word.
Nieuwsgierig naar Scrivener? Meer informatie vind je hier.
Benieuwd naar mijn ervaringen met andere schrijfonderwerpen? Volg dan mijn blog boekjeopenoverschrijven.
We zijn benieuwd:
Werk jij met een schrijverstool? Zo ja, welke? En hoe bevalt het?
Waarom niet? Wat houdt je tegen?
Monique Bronkhorst (47) studeerde Biologie aan de universiteit in Wageningen en werkt als adviseur bij Waterschap Zuiderzeeland en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. In oktober kwam haar roman Lena uit, waarin zij schrijft over waargebeurde belevenissen van haar grootouders. Liefde, ontrouw en de bestraffing van NSB’ers en landverraders spelen een belangrijke rol in het verhaal. Op haar website www.boekjeopenoverschrijven.nl blogt Monique Bronkhorst openhartig over alles wat er zoals komt kijken bij het schrijven van een boek.
Ik werk zelf heel gestructureerd met mapjes in Word. In Word kan zoveel!
Ik denk dat het voor mij weinig toegevoegde waarde heeft.
Je hebt je eigen systeem ontwikkeld :) Als het werkt voor jou is het prima. Ik ken Scrivener niet uit eigen ervaring. Je moet met zo’n tool leren werken en dat zal het vast heel handig zijn.
Wat een grappige tool! Ik kan me voorstellen dat het heel handig is wanneer je het lastig vindt om overzicht te bewaren of wanneer je onderzoek doet. De minpunten zouden voor mij wel een reden zijn om het niet aan te schaffen. Het lijkt nu alsof de tool nog niet helemaal af en gebruikersvriendelijk is. Ik houd het voorlopig bij ouderwets mindmappen, op papier en op de computer, haha!
Ha Kim, de tool maakt op mij wel een degelijke indruk hoor. Maar heeft voor- en nadelen. Die wilde ik wel eerlijk met jullie delen. Een mindmap is zeker handig. Scrivener is wel meer dan een mindmap natuurlijk.
Ik gebruik (nog) geen schrijftool maar ben me aan het oriënteren dus blog komt op juiste moment, waarvoor dank!
Fijn om te horen Ans en veel succes met schrijven.
Zelf werk ik ook met Scrivener. Ik ben er echt heel erg blij mee. Het maakt het schrijven van verhalen en alles wat daar bij komt kijken een stuk makkelijker. Zelf gebruik ik de splitscreen erg vaak. Bij het herschrijven kun de originele tekst naast de nieuwe zetten, dat werkt echt super. Dit is ook fijn als je in een later hoofdstuk teruggrijpt naar een gebeurtenis eerder in het verhaal. Door de tekst naast (of onder elkaar) te zetten, kun je makkelijk schakelen. Sinds kort heb ik ook Scapple aangeschaft, dat is van dezelfde maker en de twee programma’s vullen elkaar goed aan. Je merkt het al, ik ben een enorme fan van het programma.
Wat een prachtige aanvulling Sonja! Dank je wel.
Leuk Sonja! Scapple lijkt me ook erg interessant. Ik gebruik nu mindmap-software, maar dat is veel beperkter. Is Scapple eenvoudig te leren? Voor Scrivener moet je toch even gaan zitten.
Hoi Monique,
Scapple is erg eenvoudig in het gebruik. Het heeft wel een groot aantal mogelijkheden, maar het wijst zich gaandeweg vanzelf.
Hier is een korte introductievideo te vinden: (in het Engels)
https://youtu.be/zvP6c7AFx_c
Het grote voordeel is dat het simpel in Scrivener is in te voegen. Zo blijft alles overzichtelijk bij elkaar.
Om zeker te weten dat het is wat je zoekt kun je het met onderstaande link een maand gratis uitproberen:
https://www.literatureandlatte.com/trial.php?displayMode=scapple
Ik ben er heel tevreden over, ik heb overigens geen ervaring met andere programma’s.
Dat ziet er inderdaad eenvoudig en handig uit! Dank je. Ga ik zeker uitproberen.