Wat afstand nemen jou als schrijver kan opleveren.
OSMC-gastblog door Elena Benvenuti
Ik had vroeger een leraar handvaardigheid die ons de gekste opdrachten gaf. Hij wilde ons met andere ogen naar onze werkstukken leren kijken. “Neem eens afstand’, zei hij, als hij merkte dat wij iets over het hoofd zagen of vast kwamen te zitten.
Mijn eindexamenopdracht had ik zelf gekozen en ging over voordeuren. Hij knikte goedkeurend toen hij mij bezig zag met een maquette van een horizontale draaideur. Hoe ik erop kwam? Ik had mijn werkstuk gekanteld en gedraaid maar pas vanaf een afstand zag ik de overeenkomst met een waterrad.
Zijn advies pas ik ook toe op het schrijven.
Terwijl ik mijn verhaal vertel, maak ik soms gedachtesprongen of neem ik te korte bochten. Pas als ik een andere bril opzet, die van de lezer, en een zekere afstand tot de tekst neem, lukt het me om te zien waar ik de fout in ga of waar een andere wending een mooie draai oplevert.
Dit leverde afstand nemen mij op
Ik ben net terug van een lange vakantie waarin ik heb geschreven. ’s Morgens maakte ik schrijfmeters en als ik de laptop dichtsloeg was ik op een tropisch eiland in Thailand. Het heeft mij erg geholpen omdat ik telkens met verse ogen en hernieuwde inspiratie heb kunnen werken. Maar het allerbelangrijkste is misschien wel dat ik ongestoord en in eigen tempo heb kunnen doorschrijven, omdat de telefoon uit stond en niemand aan mijn mouw trok.
Hoe ver moet je gaan?
Ik reis nou eenmaal graag, dus ik koos een verre bestemming. Maar je kunt overal naartoe voor een korte of lange schrijfretraite of -vakantie. Een weekend op de hei geeft je wel de rust, maar je bent op jezelf aangewezen. Schrijvers zijn solisten, maar geen kluizenaars. Als je zo af en toe kunt sparren over je verhaal of tekst krijg je nieuwe ideeën. Daarom organiseer ik ’s zomers kleinschalige schrijfweken in Toscane voor mensen die dezelfde interesse delen.
Een week waarin je je helemaal aan schrijven kunt wijden
Naast individuele schrijfretraites organiseer ik samen met professionele docenten cursusweken waar je handvatten aangereikt krijgt. Op de sfeervolle locatie word je verder verwend met de heerlijkste maaltijden die met zorg en liefde worden klaargemaakt. En er is ook tijd om de omgeving te verkennen of een wandeling in de bergen te maken.
Alles ondersteunt het schrijfproces
Inspiratie krijg je ter plekke. Zelf je pasta kneden of de pesto proeven tijdens een workshop maakt je zintuigen wakker en zorgt ervoor dat de schrijfstof opborrelt en je creativiteit gaat stromen.
De ervaring dat je met zoveel gemak schrijft, neem je mee en thuis kun je de schrijfflow op elk moment weer oproepen door de kennis die je hebt opgedaan of even terug te gaan naar die plek waar het allemaal moeiteloos leek te gaan.
Een nieuwe omgeving en nieuwe indrukken kantelen je blik: je ontdekt het waterrad in je verhaal. En daardoor ontvouwen zich weer nieuwe verhalen.
Een schrijfweek in Toscane
Waar zou jij behoefte aan hebben als je een week in Toscane zou kunnen komen schrijven?
Elena Benvenuti werd in Italië geboren en groeide op in Nederland waardoor zij het beste van twee werelden weet te combineren door in Amsterdam én in Toscane te wonen.
Na haar studie Sociolinguïstiek werkte zij als Manager Human Resources in de zakelijke dienstverlening, waarna ze 10 jaar geleden het roer omgooide en een Bed & Breakfast opende in haar grote familiehuis in Italië. Tegenwoordig is het een kleinschalige cursuslocatie voor bezielde zomercursussen zoals schrijfretraites en schrijfvakanties, maar ook meditatieve weken. Samen met professionele docenten zorgt zij dat de weken de ziel voeden, de geest rust geven en het hart warmen.
www.ilbene.nl voor bezielde (schrijf)cursussen in Toscane
schrijven in Toscane op Facebook @SchrijfToscane op Twitter
Is je, tijdelijk, afwenden van je tekst, even iets anders gaan doen, ook werkelijk vergelijkbaar met ‘afstand’ ervan nemen?
Het is niet dat je fysiek de ‘andere kant’ van je tekst kunt bekijken. Door een nieuwe omgeving bekijk ik mijn teksten vaak niet anders.
Doordat je voor de ‘afstand’ van een ander gezichtspunt een gedachtesprong moet maken, ben je wat mij betreft juist nog intensiever bezig met je tekst. Voor mij voelt dat als ‘dichter’ op je tekst gaan.
Ik kan me wel voorstellen dat een nieuwe omgeving zoals in Toscane helpt de nodige gedachtesprong te maken. Ik kijk er naar uit ;-)
Ik denk dat als ik een week in Toscane zou schrijven, of andere rustige omgeving, ik juist meer afstand van mijn tekst zou kunnen nemen door een andere omgeving/ sfeer. Het zou mij zo’n zelfde gevoel geven als op vakantie waarin je met meer afstand aan thuis/werk etc. denkt.
Om met meer afstand naar mijn teksten te kijken, zou het me denk ik ook helpen dat iemand anders, een docent of mede-schrijver, een tekst van mijn hand hardop voorleest of voordraagt en ik de (kritische) luisteraar zou zijn. Het liefst in de buitenlucht. Lijkt me heerlijk inspirerend.
Sorry voor deze late reactie, Elena! Ik heb het zelfs te druk om schrijfblogs te lezen! Nu met Pasen kom ik eraan toe … Wat een weekje schrijven in Toscane mij op zou leveren? In elk geval de rust en de tijd om eindelijk eens dat te doen, wat ik het liefste zou doen: schrijven! Op dit moment heb ik het druk om mijn hoofd boven water te houden in mijn werk (het is onduidelijk of ik uiteindelijk in mijn huidige baan aan het werk kan blijven; dat levert spanning en stress op, te veel om rustig voor het schrijven te gaan zitten) en met mijn zoon door het examenjaar te helpen. Zo’n weekje in Toscane zou na dit alles dus heel welkom zijn!
Schrijven is schrappen zeggen ze vaak en dat klopt wel denk ik. Een zelf geschreven verhaal in een andere, inspirerende omgeving tegen het licht houden biedt de mogelijkheid om te bekijken of het ook daar nog overeind blijft of dat het nog beter kan… Ik teken er voor…
Oh, dat zeg je mooi. Eigenlijk haal je het toneelstuk van het toneel en dan kijk je of het zonder decor ook een mooi verhaal is. Misschien moeten we als schrijvers zó schrijven dat het decor niet bepalend is voor wat we op het toneel laten gebeuren. Daar is afstand nemen dus ook goed voor, ja.
Een retraite klinkt als een droom voor mij. Naast alle drama’s die leven met zich meebrengt is zo’n retraite iets waarvan ik weet dat het de rust geeft om diep te denken en in een verhaal te duiken.
Dag Odile, Zo is het. En afstand nemen van je dagelijkse leven maakt dat je daarna weer met hernieuwde inspiratie start, na zo’n retraite. Eigenlijk zouden we regelmatig afstand moeten nemen van je werk (het schrijven) en van je dagelijkse beslommeringen.
Ik begrijp wat je zegt, ik heb dat met wandelen. Even in de frisse lucht uitwaaien. ’s Avonds een blokje om is misschien niet zo uitgebreid als een vakantie maar het kan wel hetzelfde opleveren als je gebrek aan geld of tijd hebt. Wat vind jij?
Dag Kim,
Oh, helemaal mee eens! Ik merk dat een frisse wind door je hoofd veel nieuwe ideeën geeft -meer dan de hele dag achter een scherm. Maar ik merk ook dat mensen geen ‘schrijftijd’ hebben of dat de verleidingen wel erg groot zijn. Zo komt dat boek of je verhaal nooit op papier. Daarom is fysiek afstand nemen een goed idee, maar om afstand te nemen tot je tekst, kun je zeker het beste even een blokje om.
Veel schrijfplezier!
Elena
Ik zou willen dat ik aan zo’n heerlijke schrijfvakantie in Toscane mee kon doen. Het lijkt me fijn om er even tussenuit te zijn. Maar de laatste jaren ben ik niet meer op vakantie gegaan vanwege de zorg voor ouders die steeds gebrekkiger worden. Elk moment kunnen ze mijn hulp inroepen en er is niemand van de familie om mijn plaats hierin over te nemen. Bovendien heb ik een periode achter de rug van werkloosheid en verplichte sollicitaties, nu gelukkig niet meer omdat ik heb gekozen voor vroegpensioen. De komende jaren moet ik het stellen met heel weinig geld, maar welzijn en me goed voelen heeft mijn prioriteit. Het gaat niet alleen om geld in het leven, dat heb ik wel geleerd.
Ik heb plannen genoeg om eens dagjes uit te gaan naar musea of om te wandelen in de natuur, maar het komt er tot nu toe niet van. Mijn afstand tot het geschrevene ontstaat pas als ik mijn teksten een paar maanden laat rusten en ze daarna weer bekijk. Ik ben nu bezig met herschrijven van wat ik in november 2016 schreef. In de tussentijd ben ik bezig geweest met redactiewerk, samen met mijn redactrice. Dat heeft me weer nieuwe dingen geleerd en die pas ik nu weer toe op de teksten die ik aan het herschrijven ben. Ik word er vrolijk van als ik zie hoe het verhaal ervan opknapt.
Mijn plannen voor een nieuw boek aan de hand van de cursus van herinnering naar verhaal krijgen nog geen kans. Hopelijk kom ik daar na deze zomer aan toe. Maar ik mag niet klagen, met contracten voor drie nieuwe boeken en een planning tot 2020 kan ik lekker vooruit.
Jeetje, Marjo! Je hebt genoeg te schrijven en kennelijk de discipline en het plezier om het te doen. Dan hoef je inderdaad niet veel afstand te namen, alleen met frisse ogen te kijken en dat gaat je erg goed af. Zo kan het ook -veel succes met schrijven, Elena