Misbruik jij het begrip research?
Door Marjon Cosijn
Research doen is voor schrijvers soms onvermijdelijk. Daarover vertelde ik je in Verdwaal jij ook in research? Daarin gaf ik je ook tips om te voorkomen dat research je veel meer tijd kost dan nodig is.
In deze blog wil ik het opnieuw met je over research hebben. Over de andere kant ervan; want ‘research doen’ kan namelijk ook een enorme instinker zijn. Hoe zit dat dan?
Je kunt jezelf enorm voor de gek houden
Door je bezig te houden met research kun je jezelf enorm voor de gek houden. Het klinkt namelijk verschrikkelijk interessant als mensen vragen hoe ver je staat met je verhaal of met je roman: ‘Ik ben bezig met research.’
Mensen knikken begrijpend en doorgaans zijn ze onder de indruk. Ze vragen niet verder en hebben de boodschap begrepen: jij bent volop aan het werk en het boek komt er aan, maar er is veel meer werk dan zij hadden vermoed. Het schrijverschap is omgeven door een mysterieus randje en zowel schrijvers, als lezers willen dat graag zo houden.
Jij neemt nog een toastje en vertelt de verjaarsvisite sterke verhalen over de ‘bijvangst’: dat je feitelijks niets opschiet met al die leuke informatie vertel je er niet bij. Terwijl je daar zo zit, te midden van familie en kennissen, houd je op een fantastische manier het plaatje in stand dat je schrijver bent en hard aan het werk bent. Iedereen gelooft je en nog erger, je gelooft het zelf ook.
Je kunt research misbruiken
Maar niets is minder waar: je staat stil. Je schrijft geen letter. Al een hele poos niet. Je houdt de schijn van het schrijverschap op. Je weet niet hoe je verder moet, en research plegen is een gewoonte geworden. Je bent doorgeschoten in het verzamelen van gegevens, vastgelopen in het doorstruinen van onderwerpen, verslaafd geraakt aan het dubbelchecken van je materiaal. En je hebt het er druk mee.
Ik mag dit schrijven, want ik ben hier zelf geweest. Eindeloos zocht ik zaken op over de Hongaarse revolutie, over de gewoonten in Portugal, over de staatsgreep in ik-weet-niet-welk Afrikaans land. Natuurlijk, het schip waarop mijn roman zich afspeelt, voer langs al die havens, maar die informatie was niet belangrijk voor mijn personages. Eigenlijk wist ik gewoon niet hoe ik verder moest met mijn verhaal. Het heeft mij veel tijd gekost om dit onder ogen te zien.
Mijn advies
Als jij je hierin herkent, stop dan onmiddellijk met deze zinloze bezigheid en maak een schrijfplan. Verdiep je in je personages en zoek uit wat zij willen. Wat is hun doel? Waar hebben zij alles voor over? Wat houdt hen tegen en wat brengt dat hen?
Dat is waarin lezers geïnteresseerd zijn. Zij willen worden meegenomen door de actie, meeleven met dat wat jouw hoofdpersonage overkomt. Stop met het natrekken van onzinnige feitjes. Stop met jezelf voor de gek houden en zet je pen op papier.
En lukt dat niet? Wil jouw pen niet dansen? Zit jij alleen naar het witte papier te staren? Start dan vandaag nog met mijn schrijftraining Freewriting en ik beloof je dat je schrijfzin zó weer terug is.
- Hoe zit dat met jou? Doe jij echt research of moet je nodig terug naar je verhaal? Deel je ervaring hieronder en help andere schrijvers!
Ik heb het juist andersom: heb 1 schrijfdag per week en moest laatst echt bij iemand langs voor informatie om verder te kunnen met mijn manuscript. Het was leerzaam, maar ik vond het ook zonde van mijn schrijfdag. Neemt niet weg dat ik het me kan voorstellen dat mij dit in de toekomst zeker kan overkomen en dan denk ik hier aan terug ;-)
Dat hoop ik Marieke! Want hoe interessant alle informatie die je tegenkomt ook kan zijn, zolang die je verhaal niet dient, heb je er niets aan.
Marjon, op dit punt ben ik het niet helemaal met je eens, maar dat komt omdat ik anders schrijf dan de meesten. Ik werk altijd vanuit een thema en wil/moet daar gewoon alles over weten. Elke scène moet in het teken staan van dat thema.
Natuurlijk heb je wel een goed advies. De researchfeiten appelleren aan de linkerhersenhelft (=ratio) en voor fictie is het credo de rechterhersenhelft van de lezer aan het werk te zetten. De remedie is de feiten VANUIT HET PERSONAGE te bezien, te laten zien wat die betekenen voor zijn gemoed en/of zijn doel. Een revolutie in een land waar het personage naartoe gaat, zal ongetwijfeld zijn doel daar dwarsbomen. Ik heb verschillende oefeningen ontworpen die de schrijver-in-spe helpen deze vaardigheid onder de knie te krijgen. Ik zal je een pb’tje sturen, want er bruist een ideetje …
@Leonardo, fijn om van mening te verschillen. Zeker op deze plek.
Maar als ik je bijdrage hier goed begrijp, doe je heel bewust en gericht research. Dat is toch prima! De blog gaat over je verstoppen achter ‘research’, over het schrijven uitstellen omdat je alles wilt onderzoeken, terwijl daar geen dringende reden voor is. Als je dat doet, komt er nooit een verhaal of roman. Zo vergaat het jou niet, want ik weet dat er een manuscript van jou bij een uitgever ligt!
@Marjon – Ja, Achter de nevel verschijnt in het voorjaar. Ook een tweede, Noblesse Oblige, is op een oor na gevild en stuur ik met een maand of zo naar een paar uitgeverijen. Zo, dat was schaamteloze promotie.
Research is overigens wel een erg leuk om te doen.
Promoten mag hier Leonardo Pisano! Zolang het de spuigaten niet uitloopt. En research doen is verrukkelijk, je kunt er helemaal in verdwalen.
Mijn vader vertrok in 1948, als kleine jongen van 7 jaar met zijn ouders op een vissersvaartuig naar Chili. In 1954 keerden ze terug. Samen met mijn vader probeer ik deze periode te reconstrueren. Mijn grootste informatiebron is, gelukkig, mijn vader zelf. Verder zoek ik allerlei informatie op in de heemkundige kring, hier te Oostende en andere instanties die gegevens over het vissersleven bijhouden. Maar tot mijn grote spijt moet ik vertellen dat ik vaak tegen harde, gesloten deuren loop. Soms moet men inderdaad de kleine details laten vallen en vertrouwen op het geheugen of intuïtie. Maar ik kan wel zeggen dat ik er volop geniet van zijn verhalen en het samen op ‘research’ gaan.
@Chantal, wat bijzonder om dit samen met je vader te doen. Ik weet dat veel kinderen weinig weten van de jeugd van hun ouders. Deze bezigheid schept een bijzondere band scheppen tussen jullie. Hier kunnen researchuren geen verloren tijd zijn!
Research; misschien doe ik het wel te weinig. Natuurlijk denk ik wel eens bij mezelf: ‘vertel ik nu geen onzin?’. Maar ik heb gemerkt dat ik inderdaad dan vastloop in onzekerheden. Ik las ook iedere keer dat wat ik geschreven had terug. Daar ben ik nu mee gestopt. Ik schrijf nu eerst mijn hele verhaal uit, en wil dan pas naar de onzekere details gaan kijken. Want wie weet heb ik ze wel helemaal niet nodig om verhaal toch goed te laten lopen. Ik wil vooruit. Heb net even koffiebreak na drie hoofdstukken te hebben geschreven. Ik geloof dat ik aardig op weg ben.
@Miriam, dát is de manier: gewoon doorschrijven, zorgen dat je verhaal op papier komt en bijhouden wat je wilt nazoeken.
Vaak sneuvelen bepaalde delen weer in een later stadium en dan heb je die tijd verspild.
Je kunt onmogelijk alles nazoeken. Vaak moet je vertrouwen op je intuïtie en op de kennis die je bij je draagt. Die is vaak veel uitgebreider dan waar we ons bewust van zijn.
Het is wel jammer als je doorschrijft en later blijkt dat een belangrijk gegeven gewoon niet klopt (maar waarvan de verkeerde veronderstelling wel erg populair is). Dan kun je helemaal opnieuw beginnen. Hoofdzaken en bijzaken scheiden bij onderzoek, dat is handiger.
@Jack, klopt helemaal. Feiten moeten kloppen. Het ijkpunt voor mijn roman Maidentrip was de val van het Kolonelsbewind (24 juli 1974) in Griekenland. Die datum bleek cruciaal te zijn voor alle gebeurtenissen in het verhaal. Bij dit soort gegevens geldt: check, check, double check.
Ik heb me nog nooit achter dat begrip verscholen maar ik schrijf dan ook meestal geen fictie. Vaak heb ik wel een gebrek aan inspiratie om iets te schrijven en dat doe ik dan ook niet. Vanzelf komt er wel weer iets. Toch zou ik wel op regelmatiger basis dan nu willen publiceren zodat je lezers weten…het is X-dag, er komt weer een verhaaltje.
@Boterblommeke, ook voor non-fictie wordt research gedaan. Vaak nog veel meer.
Wat betreft jouw wens om op regelmatige basis publiceren – bloggen misschien – het volgende: kies een onderwerp. Kies iets waarover je steeds weer kunt schrijven. Bij mij is dat ‘schrijven’. Daar kan ik mijn leven lang over schrijven. Dat heeft zoveel aspecten.
Mijn advies: kies een onderwerp waar je helemaal dol op bent. Het maakt niet uit of dat taarten bakken of boeken lezen of vergaderen is. Zolang het maar iets is, waar je blij van wordt. Iets waar je een en ander van weet.
Bepaal dan hoe vaak je daarover wilt schrijven en noteer die data in je agenda.
Zoek dan een aantal ingangen over je onderwerp en noteer die. Bv als je zou gaan schrijven over taarten bakken: ‘soorten meel’ / verschillende vormen / seizoenstaarten / welke zoetstoffen gebruik je?
Geef deze onderwerpen alvast een werktitel en noteer ze in je agenda bij de publicatiedatum.
Hiermee heb je je antennes aangezet. Zorg vanaf dat moment dat je voortdurend een opschrijfboekje bij je hebt, want je zult merken dat je steeds ideeën krijgt die passen bij de titels die in jouw planning staan.
Veel succes! Laat je me weten hoe het gaat?